Lichaam, eer en recht in middeleeuws Friesland

Details

Lichaam, eer en recht in middeleeuws Friesland.

Voor Vrije Friezen draaide alles om eer. In hun autonome gebiedjes langs de Nederlandse en Duitse Noordzeekust werd menige vete uitgevochten omdat men zich in zijn eer voelde aangetast. Wat werd gerekend tot schending van de eer is vastgelegd in zogenaamde Oudfriese boeteregisters: letselschadelijsten met opsommingen van verwondingen, beledigingen en andere geweldsdaden met bijbehorende schadevergoedingen. Vetes konden worden voorkomen of beslecht door voor het gerecht compensatie te claimen op basis van deze rechtsteksten. Nijdams historisch-antropologische analyse van de boeteregisters, waarvan de tekstoverlevering is vastgelegd op de cd-rom, verheldert niet alleen de concepten eer en lichaam en hun onderlinge relatie, maar laat ook zien dat het beeld dat Friezen van het fysieke lichaam hadden, implicaties had voor de manier waarop zij het sociale en het politieke ‘lichaam’ definieerden. Deze drie lichamen vormen de bestanddelen van een model van belichaamde eer dat op meerdere culturen toepasbaar is.